تفکر در اسلام ارزش زیادی دارد و با توجه به موضوع و نتایج تفکر، ارزش آن متفاوت است، به طوری که گاهی یک ساعت تفکر سازنده، معادل ارزش عمر یک انسان است.

اندیشه، عالی ترین جلوه ی تلاش انسان برای اشرف مخلوقات بودن اوست فکر مقدمه ی هر عمل و رفتار است و هر چه این فکر ، با عمق و وسعت بیشتری باشد، عمل از لحاظ تاثیر گذاری و کارایی ارزش بیشتری دارد در قرآن و بیان معصومین راههای مختلفی برای تفکر بیان شده است مانند تفکر در احوال اقوام گذشته تفکر در ملکوت آسمان و زمین ، تفکر در مخلوقات الهی تفکر در اوامر الهی و…. بر پایه همین تفکر است که بسیاری دانشمندان از ظلمت کفر به نور ایمان رسیده اند.
در زمینه ی اهمیت تفکر پیامبر گرامی اسلام (صلی الله عليه و آله و سلم) می فرمایند : « ساعتی اندیشه کردن بهتر از یک سال عبادت است » خالق هستی در آیات فراوان، بشر را به مشاهده و تفکر در آفرینش دعوت می‌نماید که نتیجه آن رسیدن به توحید و حقیقت هستی است.

(سنريهم آياتنا في الآفاق و في أنفسهم حتى يتبين لهم أنه الحق أولم يكف بربك أنه على كل شيء شهید فصلت ۵۳

به زودی نشانه های خود را در افقهای گوناگون و در دل هایشان به ایشان خواهیم نمود تا برایشان روشن گردد که او خود حق است آیا کافی نیست که پروردگارت خود شاهد هر چیزی است.